مسجد جامع قدیم روشناوند در روستای روشناوند و در دهستان پسکلوت شهرستان گناباد قرار دارد. این مسجد که دارای دو شبستان، وضوخانه و آبدارخانه، اتاقی به عنوان کتابخانه و همچنین چند صوفچه بود. یک اثر تاریخی ارزشمند بود که تاریخ بنای آن بر اساس کتیبه ای که در بالای محراب آن وجود دارد مربوط به سال ۱۲۲۲ هجری قمری بوده است. شبستانی که در ضلع جنوبی این مسجد وجود داشت دارای دیوارها و ستونهای گلی قطور و بزرگی بود. به طوری که قطره ستونهای آن به دو متر میرسید.
با این وجود این بنای تاریخی و مذهبی در اثر حوادث طبیعی مانند بارندگیهای زیاد و زلزله های متعدد و.. فرسایش زیادی یافته است.
در سقف آن شکاف های عمیقی در اثر زلزله به وجود آمده بود. به طوری که دیگر قابل استفاده نبود. این امر باعث شد تا عده ای از مومنین به فکر بازسازی و نوسازی این مکان مذهبی افتاده همچنین تعدادی از اهالی که منازل آنها در مجاورت مسجد قرار داشت آمادگی خود را جهت واگذاری زمین منازل خود به ساخت ساختمان جدید مسجد جامع در این مکان را اعلام نمودند. برای این منظور زمین منازل ( ملا رحمان فضلی پدر حاج اسماعیل فدوی و حاج حسن علی فدوی)، مرحوم کربلایی حسین کرمی و فرزندان، مرحوم حاج عباسعلی فولاد خواه، کربلایی شیخ عباسعلی قاسمی، رجب علی رمضانی، حاج اسماعیل قاسمی (خدامراد)، علی افضلی ) از طرف صاحبانشان به این امر خیر اختصاص یافت. از این رو در سال ۱۳۷۶ عملیات تخریب ساختمان قدیمی مسجد جامع به جز محراب که به عنوان نماد و یادگاری از مسجد جامع قدیم محفوظ مانده نگهداری میشود و همچنین مناظر اطراف آن آغاز شد.
پس از تخریب، زمین مناسبی برای احداث ساختمان جدید مسجد جامع فراهم آمد که بلافاصله کار ساخت ساختمان جدید مسجد آغاز گردید. کلیه هزینه های انجام گرفته که بالغ بر ۱۰۰ میلیون تومان بوده. همچنین امور مربوط به کارگری و بنایی به وسیله عده کثیری از مردم و خیرین روستا که عدهای از آنها در شهرستانهای گناباد و مشهد مقدس ساکن میباشند فراهم آمده است.
امور مربوط به سرپرستی و مدیریت ساخت این بنای مذهبی برعهده حجت الاسلام و المسلمین حاج شیخ رجبعلی آخوندی بوده، همچنین امور مربوط به تهیه نقشه و نظارت بر ساخت این بنای مذهبی بر عهده جناب آقای مهندس غلامحسین کوشافر و امور مربوط به بنایی و معماری این بنا بر عهده استاد حاج محمد علی پولاد خواه که انصافاً کاری پرزحمت و طاقت فرسایی بوده است و لازم است در اینجا از زحمات این بزرگواران تقدیر و تشکر به عمل آید. همچنین لازم است از تلاش ها و زحمات ارزشمند هیئت امنای این مکان مذهبی مرحوم حاج عباسعلی فتحی و آقایان حاج محمد علی آخوندی، حاج علیرضا قاسمی، عباسعلی قاسمی، کربلایی حسن قاسمی (موذن) که چندین سال تلاش و کوشش مستمر خود باعث شدند که این عمل خیر به سرانجام برسد تقدیر و تشکر گردد. ساختمان جدید مسجد جامع که در دو طبقه با زیر بنای ۶۰۰ متر مربع بوده در سال ۱۳۸۲ آماده و به بهرهبرداری رسید. عملیات ساخت مناره ها و صحنه داخلی آن نیز هم اکنون ادامه دارد.
جهت تامین هزینه های جاری این مسجد تعدادی از خیرین روستا اقدام به وقت نمودن مقداری آب و زمین از اراضی کشاورزی خود نموده اند. که کاری بسیار ارزشمند و خداپسندانه است در زیر به برخی از این خیرین اشاره می گردد.
حاج اسماعیل علیزاده ۱۲ ساعت آب و زمین از چاه کشاورزی معروف به کلاغی که در حال حاضر دارای دو هکتار باغ پسته میباشد.
آقایان عباس علی قاسمی، حسین علیزاده، حاج حسین سلمانی، محمد علی اسماعیلی و… هر کدام مقداری از سطح زیر باغات پسته خود که در منطقه روشناوند و پس از واقع است.
منبع: امامی، محمود، تاریخ و جغرافیای روشناوند گناباد، چاپ اول 1388 شمسی، خراسان رضوی: نشر پشنگ
مطالب مرتبط: