، گویش و لهجه گنابادی از نمونه های زبان کهن فارسی است که کمتر دستخوش تغییرات اساسی قرار گرفته است و بسیاری از کلمات بصورت فارسی اصیل تلفظ می شوند . مردم گناباد مانند اکثر ایرانیان به زبان فارسی دری که یکی از فروع زبان هندو اروپایی است و ریشه سانسکریت دارد تکلم می کنند و دارای لهجه خراسانی می باشند و بیشتر از کلمات اصیل فارسی استفاده می شود.
آنچنان که مرحوم دکتر شریعتی می نویسد : « اکنون در میان مردمی که در خراسان از دگرگونیهای زمانه بدور مانده اند هنوز زبان کهن فارسی قرنهای چهارم و پنجم زنده است و هنگامی که توده مردم طبس ، فردوس , گناباد , بیرجند , قاین , سرخس و کاشمر سخن می گویند گوئی سخن بیهقی و بلعمی است که می شنویم . »
« گویش گنابای یکی از گویشهای مردم مشرق ایران است که منشا زبان فارسی بوده و کهنگی و اصالت آن با آثاری که نزدیک به زبان محاوره مانند اسرار التوحید ( تالیفعطارنیشابوری ) نگاشتهشدهکاملامشاهدهمیشود .»مردمگنابادماننداکثرایرانیانبهزبانفارسیدریکهیکیازفروعزبانهندیواروپائیاستوریشه سانسکریت دارد تکلم می کندو دارای لهجه خراسانی می باشند .
<
عالی
۷ ارديبهشت ۹۷، ۱۳:۰۸